طرح‌های تاگوچی (Taguchi) برای اولین بار توسط آقای جنیچی تاگوچی که دارای مدرک دکتری مکانیک می‌باشد، در سال ۱۹۸۷ در شرکت تویوتا ابداع گردید. مهندس تاگوچی طرح‌های خود را بر پایه تجربیات خود در شرکت تویوتا و نیز بر پایه طرح‌های عاملی بنا نهاد. به طور خلاصه می‌توان گفت آقای تاگوچی طرح‌های عاملی و عاملی کسری را در راستای تجربیات خود تعمیم داد.

آقای جنیچی تاگوچی یک مهندس ژاپنی است که اولین کتاب خود را در زمینه طراحی آزمایشات در سال ۱۹۵۸ به چاپ رساند. روش‌هایش در زمینه طرح‌های عاملی کسری او را مشهور کرد. هدف طرح تاگوچی ساختن یک محصول یا فرآیند پایدارتر در مواجه با پراکندگی‌ها (بی نظمی‌ها) می باشد که ما کنترل کم و یا هیچ کنترلی بر روی آنها نداریم. برای مثال برای اطمینان حاصل کردن از اینکه موتور یک اتومبیل می تواند در دماهای محیطی مختلف نیز به خوبی کار کند. تاگوچی متغیرها را در دو مرحله مورد بررسی قرار می دهد. عوامل قابل کنترل که آن دسته از متغیرهایی هستند که می توانند به طور عملی کنترل شوند از قبیل ابعاد، پارامتر‌های مواد و … . عوامل غیر قابل کنترل که آن دسته از متغیرهایی هستند که کنترل آنها مشکل و یا هزینه بر می‌باشد؛ اگرچه می توانند در یک آزمایش کنترل شوند مثل دمای محیط. هدف تعیین ترکیب تنظیمات عامل قابل کنترل است که باعث ایجاد ماکسیمم نیرومندی یک محصول نسبت به پراکندگی‌های پیش بینی شده در عوامل بی‌نظمی می‌شود.

تاگوچی دو گروه از مسائل را معرفی می‌کند. مسائل ایستا و مسائل پویا. مسائل پویا یک عامل پیام (برای مثال دور یک موتور) دارند. مسائل پویا هیچگونه عامل پیامی ندارد. در مسائل ایستا بهینه‌سازی با استفاده از سه نسبت پیام به بی‌نظمی ایجاد می‎‌شود و به صورت کوچکتر بهتر، بزرگتر بهتر و اسمی بهترین می‌باشد. در مسائل پویا بهینه‌سازی توسط دو نسبت پیام به بی‌نظمی ایجاد می‌شود؛ شیب و خطی بودن.

منتقدان این روش‌ها که  همان طرفداران روش‌های کلاسیک می‌باشند، این طرح‌ها را فاقد مفاهیم آماری می‌دانند و اختلاف آنها با طرفداران تاگوچی در این است که طرح‌های تاگوچی از معیار درستی برای تغییرات در طرح یا پراکندگی در طرح استفاده نمی کند و باید از شاخص انحراف معیار به جای نسبت پیام به بی نظمی استفاده شود و  نباید متغیر‌های بی‌نظمی (غیر قابل کنترل) را از متغیر‌های قابل کنترل جدا نمود و می‌بایست این دو نوع عامل را با هم در نظر گرفت و برای کاهش تعداد اجراها از رهیافت عاملی کسری استفاده کرد. منتقدان در جواب افرادی که می پرسند چرا روش‌های تاگوچی کاربرد دارد و جواب می دهد، می گویند طرح‌های تاگوچی بر مبنای طرح‌های عاملی بنا شده اند و از آنجایی که طرح‌های عاملی طرح‌های پرقدرتی محسوب می شوند لذا طرح‌های تاگوچی هر چند به صورت ناقص اما جواب می‌دهد.

فلسفه تاگوچی شامل موارد زیر می باشد:

۱- باید محصولات و فرآیند‌ها به صورتی ساخته یا طراحی شوند که نسبت به عوامل بی نظمی نیرومند باشند.

۲- روش‌های طراحی آزمایشات یک ابزار مهندسی مهم در رسیدن به این هدف است.

۳- عملکرد محصول و یا فرآیند مطابق با هدف، از مطابقت آن با مشخصات فنی اهمیت بیشتری دارد.

ادعای تاگوچی این است که با در نظر گرفتن نسبت S/N دیگر نیازی به بررسی اثرهای متقابل بین عوامل کنترل و  عوامل بی نظمی نیست. انتقاد مهم به روش تاگوچی هم همین است، که تاگوچی استدلال می‌کند نیازی به در نظر گرفتن اثرهای متقابل دو عاملی وجود ندارد.

روش‌های تاگوچی در صنایع نفت و پتروشیمی، مهندسی مواد، مکانیک، هوا و فضا و همچنین در صنایعی که نسبت به تعداد آزمایشات حساس نباشند کاربرد دارد. می توان گفت بیشتر در صنایعی با حجم زیاد و هزینه ساخت پایین کاربرد دارد.

هماهنگی جهت برگزاری دوره آموزشی طراحی آزمایشات به روش تاگوچی

جهت هماهنگی برای برگزاری دوره‌‌ آموزشی طراحی آزمایش‌ها مقدماتی و پیشرفته با نرم افزار MINITAB می‌توانید با ما تماس بگیرید.