حد تشخیص (LOD): کوچکترین غلظتی است که یک روش می‌تواند با درجه اطمینان مشخصی آن را تشخیص دهد.‏

حد کمی شدن (LOQ): حدی است که در آن می‌توانیم به طور منطقی اختلاف بین ۲ مقدار مختلف را تشخیص داهیم.‏ حد کمی شدن یک روش کوچکترین غلظت آنالیت بوده که می‌توان آن را با عدم‌قطعیت قابل قبولی تعیین نمود.‏

به منظور درک بهتر مفهوم حد تشخیص و حد کمی شدن به این مثال توجه نمایید. فرض کنید شما در یک فرودگاه نشسته‌اید که ‏سر و صدای زیادی ناشی از نشستن و برخاستن هواپیماها در آن وجود دارد. اگر فردی که در نزدیک شما نشسته است به آرامی صحبت کند، ‏شما صدای وی را نمی‌شنوید. صدای وی کمتر از ‏LOD‏ می‌باشد. اگر او کمی بلندتر صحبت کند، شما صدای او را می‌شنوید، ولی متوجه ‏حرفی که می‌زند، نمی‌شوید. در این حالت صدای وی بزرگتر از ‏LOD‏ ولی کمتر از ‏LOQ‏ می‌باشد. اگر وی باز هم بلندتر صحبت کند، شما ‏منظور او را متوجه شده و به او جواب می‌دهید. در این حالت صدای وی از ‏LOD‏ و ‏LOQ‏ بزرگتر می‌باشد.‏

در اصطلاح کلی، حد تشخیص غلظتی که در آن سیگنال دستگاه y‎‏ دارای اختلاف قابل توجهی از سیگنال نمونه شاهد باشد.‏

محاسبه حد تشخیص و حد کمی شدن

LOD‏ یک روش با کوچکترین پاسخ دستگاه متفاوت است. استفاده از نسبت سیگنال به ‏noise‏ برای استانداردی که به دستگاه تزریق ‏شده است، شاخص عملکرد دستگاه بوده و در تخمین ‏LOD‏ یک روش کاربردی ندارد.‏ به منظور تخمین ‏LOD‏ یک روش، اندازه‌گیری‌ها بایستی روی نمونه‌ها انجام شده و کلیه مراحل فرایند در این اندازه‎گیری‌ها طی شود.‏

می‌توان برای تعیین ‏LOD، سه نمونه با سه غلظت مختلف انتخاب کرده و هر نمونه را هفت بار اندازه‌گیری نماییم. کوچکترین غلظت ‏انتخاب شده بایستی نزدیک صفر باشد. سپس نمودار انحراف استانداردها را بر حسب غلظت‌ها رسم می‌نماییم و مقدار انحراف استاندارد ‏غلظت صفر (S0)‎‏ را از روی نمودار بدست می‌آوریم. ‏LOD‏ روش برابر است با ‏X+3S0‎‏ که در این معادله ‏X‏ میانگین اندازه‌گیری‌ها روی ‏نمونه شاهد می‌باشد.‏ LOD‏ محاسبه شده نشان‌دهنده این موضوع است که ما ۹۵% اطمینان داریم که روش قادر به شناسایی آنالیت موجود در نمونه در آن ‏غلظت می‌باشد.‏ حد تشخیص در فاصله ۳s از نمونه شاهد و حد کمی شدن در فاصله ۱۰s از نمونه شاهد قرار دارد.

 هماهنگی برای برگزاری دوره‌های آموزشی صحه گذاری روش های آزمون

جهت هماهنگی برای برگزاری دوره‌ “صحه گذاری روش های آزمون” می‌توانید با ما تماس بگیرید.