مرکز اعتباربخشی آزمایشگاههای آزمون و کالیبراسیون هندوستان (NABL) اقدام به تدوین راهنماهای بسیار مفیدی و کاربردی برای آزمایشگاههای کالیبراسیون کشور هندوستان که قصد دارند استاندارد ISO/IEC 17025 را در آزمایشگاههای خود پیاده‌سازی نمایند، نموده است.
در این راهنماها الزامات عمومی و خاص مربوط به هر یک از کمیت‌های اندازه‌گیری مشخص شده است. الزامات عمومی این راهنماها شامل توصیه‌های در خصوص موارد زیر است:
در اندازه شناسی برای برخی از آزمون ها و کالیبراسیون مانند نیرو، وزن و فشار دانستن مقدار دقیق گرانش محلی از اهمیت زیادی برخودار است. به عنوان مثال برای کالیبراسیون فشارسنج‌ها و یا زمانی که اندازه‌گیری‌های مقایسه‌ای که شامل نیروی تحت تاثیر گرانش هستند، را در آزمایشگاه انجام می‌دهید دانستن شتاب گرانش زمین به صورت دقیق برای تجزیه تحلیل داده‌های بدست آمده مورد نیاز است.
ویرایش جدید نرم افزار minitab یعنی نرم افزار minitab 18 پس از گذشت بیش از یکسال از ارائه minitab 17.3.1 در هفتم ژوئن سال ۲۰۱۷ به بازار ارائه شد. در این ویرایش قابلیت‌ها و امکانات جدید زیادی به نرم افزار minitab 18 اضافه شده است که برخی از مهمترین آنها که به شرح زیر است:
نرم افزار QMSys GUM Software یک ابراز نرم افزاری ساخت شرکت Qualisyst Ltd برای محاسبه عدم قطعیت می‌باشد که در چهار نسخه Enterprise, Professional, Standard and Educational منتشر شده است. از این نرم افزار برای آنالیز عدم قطعیت در آزمون‌های فیزیکی، شیمیایی و کالیبراسیون می‌توان استفاده نمود.
استانداردهای ایزوISO 9001 بعد از گذشت ۷ سال از تاریخ انتشار بازنگری شد. ویرایش جدید استاندارد ISO 9001 بدنبال ساختاری سطح بالاتر با دید کلان‌تر به سازمان و ذینفعان و همچنین بدنبال استفاده آسانتر در رابطه با سایر استانداردهای سیستمهای مدیریتی است. استاندارد ایزو ۹۰۰۱ در ویرایش ۲۰۱۵ نگاهی ویژه به تهدیدات و فرصتها و ریسکهای کسب و کار دارد درحالیکه ISO 9001:2008 بدان نپرداخته است. ساختار ویرایش جدید استاندارد ISO 9001:2015 در شکل زیر نشان داده شده است.
پژوهشکده سیستمهای مدیریت کیفیت و بازرسی پژوهشگاه استاندارد در نظر دارد از کارشناسان متخصص در قالب سرارزیاب، ارزیاب و کارشناس فنی برای تیم‌های ارزیابی این پژوهشکده در زمینه های زیر دعوت به همکاری نماید:
در بسیاری از تحقیقات سطوح تیمارهای که می خواهیم آنها را با هم مقایسه کنیم به یکدیگر وابسته هستند. به عنوان مثال فرض کنید می‌خواهیم میزان تاثیر یک دارو لاغری جدید را بر روی کاهش وزن افراد در ماه ها مختلف مورد بررسی قرار دهیم. بدین منظور آزمون‌های فرض صفر و یک را به صورت زیر تعریف نموده‌ایم:
دوره آموزشی تضمین کیفیت نتایج آزمون به مدت ۱۶ ساعت در شرکت نفت سپاهان در استان اصفهان برگزار گردید.
برگزار کننده دوره: شرکت IECIRAN
محل برگزاری دوره: شرکت نفت سپاهان
تاریخ برگزاری دوره: ۱۸و ۱۹ اسفند ماه ۱۳۹۵
مدرس دوره: مصطفی دستمردی
هفت اصل مدیریت کیفیت، که مجموعه استانداردهای مدیریت کیفیت بر پایه آن اصول مدیریت کیفیت استوار است توسط کمیته ISO/TC 176 بروزآوری شده است و جدید ISO 9001:2015 در پیوست ب استاندارد تشریح شده است. در ویرایش قبلی استاندارد ایزو، ISO 9001:2008 هشت اصل مدیریت کیفیت تعریف شده بود که در ویرایش ۲۰۱۵، اصول مدیریت کیفیت بروزآوری شده است.
پیوست ب استاندارد ISO 9001:2015 در چارچوب، یک “بیانیه” در شرح هر کدام از اصول مدیریت کیفیت و یک “استدلال منطقی” در شرح آنکه چرا سازمان باید به این اصل بپردازد بیان می‌شود.
دوره آموزشی آشنایی با شش سیگما (۶σ) به مدت ۳۲ ساعت در استان کردستان برگزار گردید.
محل برگزاری دوره: شرکت لاستیک بارز
تاریخ برگزاری دوره: ۱۳، ۱۴، ۲۷ و ۲۸ بهمن ماه ۱۳۹۵
مدرس دوره: مصطفی دستمردی
گزینش پذیری (Selectivity): به “میزانی که متد تا آن مقدار بتواند جهت تعیین آنالیت های خاص در مخلوط ها یا ماتریکس ها، بدون مزاحمت دیگر سازنده های با رفتار مشابه، مورد استفاده قرار گیرد” مرتبط است. تعاریف موجود در سندهای گوناگون (FDA, AOAC, EMA و Eurachem) کم و بیش با این تفسیر مطابقت دارند. آیوپاک اصطلاح “گزینش پذیری” را پیشنهاد می‌کند در حالی که در بخش‌های دیگر نظیر بخش دارویی (ICH)، از اصطلاح “ویژگی” یا “ویژگی تجزیه‌ای” استفاده می‌شود. مورد آخر جهت اجتناب از سردرگمی و اشتباه با اصطلاح “ویژگی‌تشخیصی” پیشنهاد می‌شود که در آزمایشگاه طبی استفاده می‌شود.
مطابق آنچه که در استاندارد ISO/IEC 17025 برای صحه گذاری روش های آزمون مطرح شده است:
صحه گذاری همیشه توازن بین هزینه ها، خطرات و امکانات فنی می باشد.
لذا با در نظر گرفتن سه جنبه هزینه، ریسک و امکانات فنی کارکنان آزمایشگاه بایستی در نظر بگیرند که آیا لازم است صحه گذاری کلی انجام شود و یا صحه گذاری حزئی کفایت می‌کند.
پروتوکل آیوپاک جدول راهنمای مناسبی برای آنکه کارکنان آزمایشگاه بدانند برای هر یک از چهار دسته آزمون ارائه شده در این پروتوکل برای صحه گذاری چه مواردی را باید در نظر بگیرند، ارائه نموده است. همان طور که در این جدول نیز نشان داده شده است به عنوان مثال هنگانی که می خواهیم یک روش آزمون را برای شناسایی صحه گذاری نمایی تنها کافی است گزینش پذیری این روش را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم در این موارد چون روش آزمون کیفی است سایر موارد نیاز به صحه گذاری ندارد. بر این اساس می توان بدون آنکه ریسک افزایش یابد با هزینه و زمان کمتر صحه گذاری یک روش آزمون را انجام داد.
۷-۱-۲- فعالیت های آزمایشگاهی مرتبط با تامین کنندگان خارجی (پیمانکار فرعی)
۷-۱-۲-۱- روش های اجرای بازنگری درخواست ها، مناقصات و قراردادهای آزمایشگاه باید فعالیت‌های آزمایشگاهی ارائه شده توسط تامین کنندگان خارجی را پوشش دهد. به ویژه آزمایشگاه باید مشتری را از ترتیبات در باره تامین کننده خارجی آگاه نماید و موافقت مشتری را دریافت نماید.
۸-۵- اقدامات مربوط به ریسک‌ها و فرصتها
۸-۵-۱- آزمایشگاه باید ریسک‌ها و فرصت‌های مرتبط با فعالیت های آزمایشگاهی در نظر بگیرید به منظور:
الف) تضمین این که سیستم مدیریت می‌تواند به نتایج مورد نظر خود دست یابد.
ب) ارتقاء فرصتها برای رسیدن به اهداف آزمایشگاهی؛
ج) جلوگیری، و یا کاهش اثرات نامطلوب و شکست بالقوه در فعالیت‌های آزمایشگاهی؛
د) دستیابی به بهبود.
یکی از مواردی که هنگام خرید مواد مرجع گواهی شده (CRM) برای آزمایشگاه و همچنین برای کالیبراسیون تجهیزات آزمایشگاهی باید به آن توجه نمود، محتوای گواهینامه مواد مرجع می‌باشد. سازمان جهانی استاندارد سازی ISO راهنمای ISO Guide 31 (که آخرین ویرایش آن در سال ۲۰۱۵ منتشر شده است) را به منظور تعیین الزاماتی که باید در صدور گواهینامه مواد مرجع آورده شود، تدوین نموده است. مطابق با آنچه که در بخش ۵ راهنمای ISO Guide 31 سند و گواهینامه مواد مرجع باید شامل اطلاعات زیر باشد:
نرم افزارهای رایگان محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری
در زیر لیستی از نرم افزارهای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری که شما می‌توانید نسخه‌ای رایگان از آنها را دانلود و بر روی کامپیوتر خود نصب کنید، آورده شده است:
۱- QMSys GUM;
۲- GUMsim
۳- MUKit;
۴- GUM Workbench;
۵- NIST Uncertainty Machine;
۶- UnCal 3.2;
۷- Uncertainty Sidekick;
۸- NPL Measurement Uncertainty Software;
۹- Gum Tree Calculator;
در ادامه این پوست می‌خواهیم شما را با نرم افزارهای فوق بیشتر آشنا کنیم و در نهایت می‌خواهیم بهترین نرم افزاری را که خودم از آن برای محاسبه عدم قطعیت استفاده می کنم را به شما معرفی کنم.
دوره آموزشی تضمین کیفیت نتایج آزمون به مدت ۱۶ ساعت در استان گلستان برگزار گردید.
برگزار کننده دوره: شرکت کیفیت سازان سبز
محل برگزاری دوره: سازمان غذا و داروی استان گلستان
تاریخ برگزاری دوره: ۱۷ و ۱۸ آذر ماه ۱۳۹۵
مدرس دوره: مصطفی دستمردی
آنچه همواره مورد ابهام و فاقد وضوح لازم بوده منافع و مزایای اخذ تایید صلاحیت این استاندارد برای مراکز آزمایشگاهی می‌باشد. سئوال اساسی مطرح برای بسیاری از مدیران مراکز صنعتی و تحقیقاتی این است که اخذ تایید صلاحیت مطابق استانداردهای بین‌المللی برای آزمایشگاه‌ها منفعت است یا هزینه؟
استانداردهای ایزوISO/TS 16949 بعد از گذشت ۷ سال از تاریخ انتشار بازنگری شد. پس از آنکه استاندارد ایزو ۹۰۰۱ ذر سال ۲۰۱۵ مورد بازنگری قرار گرفت ایزو ۱۶۹۴۹ نیز در اکتبر سال ۲۰۱۶ استاندارد مورد بازنگری قرار گرفت و ویرایش جدید آن تحت عنوان IATF 16949:2016 منتشر گردید. ویرایش جدید استاندارد ۱۶۹۴۹ یعنی ایزو IATF 16949:2016 بدنبال ساختاری سطح بالاتر با دید کلان تربه سازمان و ذی نفعان و همچنین بدنبال استفاده آسانتر در رابطه باسایر استانداردهای سیستمهای مدیریتی است. استاندارد ایزو ۱۶۹۴۹ در ویرایش ۲۰۱۶ نگاهی ویژه به تهدیدات و فرصتها و ریسکهای کسب و کار دارد درحالیکه ISO/TS 16949:2009 بدان نپرداخته است. وقتی سازمان نیازمند نشان دادن تواناییهایش در ارائه یکنواخت محصولات و خدمات منطبق باالزامات مشتری و الزامات قانونی و مقرراتی کاربردی باشد، پیاده سازی استاندارد IATF 16949:2016 و الزاماتش پاسخگوی نیاز سازمان است. ارائه یکنواخت محصولات و خدمات یعنی سازمان به ذینفعان اطمینان می‌دهد کیفیت محصولات و خدماتش درآینده هیچگاه افول نخواهد کرد و سازمان دائمابه دنبال راه حل و ارائه خدمت یا محصولیست که خشنودی مشتری رابه همراه داشته باشد. تمام الزامات استاندارد IATF 16949:2016 مطابق با الزامات ISO 9001:2015 ایزو ۹۰۰۱ ویرایش تغییر یافته است الزامات استاندارد ISO 9001:2015 عمومی هستند و جهت تمام سازمانها صرفنظر ازنوع، اندازه و محصول قابل استفاده اند. متن فارسی IATF 16949:2016 به همراه الزامات ISO9001:2015 در زیر آورده شده است.
دانلود متن فارسی استاندارد
دوره آموزشی برآورد عدم قطعیت در اندازه گیری (EUM) در شرکت صنایع چوب خزر کاسپین به مدت دو روز در تاریخ ۱۳ و ۱۴ آبان ماه برگزار گردید. در این دوره آموزشی مثال های مختلفی مرتبط با دامنه فعالیت آزمایشگاههای شرکت به همراه آموزش کار با نرم افزار GUM WORKBENCH برای محاسبه عدم قطعیت ارائه گردید.
