بند ۷-۶- ارزیابی عدم قطعیت اندازه گیری در ویرایش جدید استاندارد ISO/IEC 17025:2017

کمیته CASCO ویرایش جدید استاندارد  ISO/IEC 17025:2017 در تاریخ ۱ دسامبر ۲۰۱۷ منتشر نمود. در بند ۷-۶ این استاندارد الزامات ارزیابی عدم قطعیت اندازه گیری آورده شده است. متن کامل الزامات ذکر شده برای تخمین و برآورد عدم قطعیت در اندازه گیری و تغییرات آن در ویرایش جدید به شرح زیر است:

۷-۶- ارزیابی عدم قطعیت اندازه گیری

۷-۶-۱- آزمایشگاه باید عوامل موثر بر عدم قطعیت اندازه گیری را شناسایی کند. هنگام ارزیابی عدم قطعیت اندازه گیری، همه عوامل مهم از جمله موارد ناشی از نمونه برداری باید با بکارگیری روش‌های تجزیه و تحلیل مناسب در نظر گرفته شوند.

۷-۶-۲- یک آزمایشگاه کالیبراسیون، از برای جمله تجهیزات خود، باید عدم قطعیت اندازه گیری را برای تمام کالیبراسیون‌ها ارزیابی کند.

۷-۶-۳- یک آزمایشگاه آزمون باید عدم قطعیت اندازه گیری را ارزیابی کند. در جایکه روش آزمون منابع ارزیابی عدم‌قطعیت اندازه‌گیری به صورت دقیق می‌شود، یک برآورد باید بر اساس درک اصول نظری یا تجربه عملی عملکرد این روش انجام شود.

یادآوری ۱: در مواردی که در روش آزمون به خوبی شناخته شده، حدودی را برای مقادیر مربوط به منابع عمده عدم‌قطعیت اندازه‌گیری مشخص شده باشد و نحوه ارائه نتایج محاسبه شده نیز مشخص گردیده باشد، می‌توان گفت که آزمایشگاه با مراعات این روش آزمون و دستورالعمل گزارش‌دهی الزامات بند ۷-۶-۳ را برآورده ساخته است.

یادآوری ۲: برای یک روش خاص که در آن عدم قطعیت اندازه گیری نتایج تعیین و تأیید شده است، اگر آزمایشگاه بتواند نشان دهد که عوامل تأثیرگذار شناسایی شده تحت کنترل هستند، نیاز به ارزیابی عدم قطعیت اندازه گیری برای هر نتیجه اندازه‌گیری وجود ندارد.

یادآوری ۳: برای کسب اطلاعات بیشتر، به ISO/IEC Guide 98-3، ISO 21748 و استانداردهای سری ISO 5725 مراجعه کنید.

تغییرات الزامات مربوطه ارزیابی عدم قطعیت اندازه گیری:

در پیش نویس نهایی ویرایش جدید ISO/IEC 17025:2017 نسبت به ویرایش ۲۰۰۵ تغییرات زیر ایجاد شده است:

۱-  عنوان بند ۵-۴ “روش‌های آزمون و کالیبراسیون و صحه گذاری روش‌ها” به “انتخاب تصدیق و صحه گذاری روش ها” تغییر یافته است و شماره بند آن در استاندارد ویرایش جدید ۲-۷ است و محاسبه عدم قطعیت از زیر مجموعه این بند حذف شده است.

۲- محاسبه عدم قطعیت در ویرایش قبلی در زیر بند شماره ۵-۴-۶ بود که به عنوان یک زیر بند از بند ۵-۴ (روش‌های آزمون و کالیبراسیون و صحه گذاری روش‌ها)  قرار داشت. در ویرایش جدید استاندارد محاسبه عدم قطعیت به عنوان یک بند مجزاء از بند مربوط به “انتخاب تصدیق و صحه گذاری روش ها” آورده شده است که این امر می‌تواند نشان دهنده تاکید بیشتر به اهمیت ارزیابی عدم قطعیت اندازه گیری در ویرایش جدید استاندارد ISO/IEC 17025:2017 باشد. 

۳- یادآوری ۱ زیر بند ۵-۴-۶-۲ ویرایش سال ۲۰۰۵ که در خصوص میزان سختگیری لازم برای تخمین عدم قطعیت اندازه گیری بود حذف شده است.

۴- یادآوری ۲ زیر بند ۵-۴-۶-۲ ویرایش سال ۲۰۰۵ تبدیل به یک یادآوری ۱ در ویرایش جدید شده است.

۵- یادآوری ۱ “منشاء‌های دخیل در ایجاد عدم قطعیت….”  و یادآوری ۲ “رفتار درازمدت پیش بینی شده اقلام مورد آزمون ….”  زیر بند ۵-۴-۶-۳ حذف شده است.

۶- بند ۵-۴-۶-۳ تقریباً حذف شده است.

۷- استفاده از  استاندارد ISO 21748 که در آن از روش بالا به پایین برای محاسبه عدم‌قطعیت اندازه گیری ذکر شده است، در پیش نویس نهایی ویرایش جدید اضافه شده است.

هماهنگی برای برگزاری دوره آموزشی تخمین عدم قطعیت اندازه گیری با نرم افزار 

جهت هماهنگی برای برگزاری دوره‌ “محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری با نرم افزار GUM WORK BENCH یا QMSys GUM” می‌توانید با ما تماس بگیرید.