۱- مقدمه

این راهنما برای آزمایشگاه‌های انجام آزمون در زمینه محیط زیست در کشورهای شمال اروپا (کشورهای نوردیک) برای کمک به پیاده‌سازی مفهوم عدم قطعیت اندازه گیری برای اندازه گیری‌های روزمره آنها تهیه شده است. با توجه به بیان شیوای محاسبه عدم قطعیت در راهنمای Nordtest، امروز از آن در بسیاری از مراکز آزمایشگاهی در کشورها گوناگون از جمله کشور عزیزمان ایران برای محاسبه عدم قطعیت به روش بالا به پایین (Top-Down) استفاده می‌شود.

هدف تدوین این راهنما ارائه یک روش عملی، قابل فهم و رایج برای محاسبات عدم قطعیت اندازه گیری بر اساس داده‌های کنترل کیفیت و صحه‌گذاری موجود در آزمایشگاه می‌باشد. Nordtest از این پروژه (تدوین این راهنما) به لحاظ اقتصادی به منظور ترویج و افزایش هماهنگی بین آزمایشگاه ها در بازار Nordic حمایت کرده است. 

در این راهنما مثال‌های عملی که به طور مستقیم از دنیای روزمره آزمایشگاه‌های در زمینه محیط زیست گرفته شده‌اند، ارائه  و تشریح می‌شوند. با این حال، رویکرد ارائه شده در این راهنمای یک رویکرد بسیار عمومی است که می‌تواند در اکثر مراکز آزمایشگاهی با زمینه‌های فعالیت گوناگون (شیمی، فیزیک و …) مورد استفاده قرار گیرد.

این کتاب راهنما تمام مراحل در زنجیره تحلیل را از زمان ورود نمونه به آزمایشگاه تا زمانی که داده‌ها گزارش می‌شوند، را پوشش می‌دهد. توجه به این نکته مهم است که این راهنما برخی از بخش‌های مهم در محاسبه عدم‌قطعیت (برای مثال نمونه‌برداری، حمل و نقل نمونه‌ها و خطاهای فاحش ممکن در حین ذخیره / بازیابی اطلاعات) را در بر نمی‌گیرد.

۲- تغییرات مهم ویرایش جدید راهنما Nordtest برای محاسبه عدم قطعیت به روش بالا به پایین

ویرایش جدید راهنمای Nordtest برای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری با رویکرد بالا به پایین در نوامبر ۲۰۱۷ منتشر شده است مهم ترین تغییرات ایجاد شده در ویرایش جدید این راهنما عبارتند از:

۲-۱- عدم قطعیت در کل محدوده اندازه گیری:  یک بخش جداگانه برای برآورد عدم قطعیت اندازه گیری در کل گستره اندازه گیری (به صورت مطلق یا نسبی) در ویرایش جدید این راهنما اضافه شده است، که یکی از مهمترین مشکلات استفاده از این رویکرد است.

۲-۲- تخمین انحراف استاندارد از تکرارها: به جای فاکتور اعمال شده به دامنه میانگین، انحراف استاندارد تجمعی استفاده می‌شود.

۲-۳- استفاده از حدود نمودار کنترل برای مولفه تجدید پذیری آزمایشگاه (Rw) به وضوح نشان داده شده است.

۲-۴-هماهنگ سازی با ISO 11352: کیفیت آب – برآورد عدم قطعیت اندازه گیری بر اساس داده های کنترل کیفیت و صحه‌گذاری. اصطلاحات و تعاریف در ویرایش جدید راهنمای Nordtest با استانداردهای ISO 11352 یکسان سازی شده است.

۳- دریافت متن کامل راهنما Nordtest برای محاسبه عدم قطعیت با رویکرد بالا به پایین

متن کامل ویرایش جدید راهنمای Nordtest برای محاسبه عدم قطعیت به روش بالا به پایین از لینک زیر قابل دانلود می‌باشد:

دانلود ویرایش جدید راهنمای برای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری در آزمایشگاه های محیط زیست 

۴- نرم افزار برای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری به روش بالا به پایین مطابق با Nordtest TR 537

موسسه محیط زیست فنلاند (SYKE) نرم افزار MUkit را برآورد عدم قطعیت اندازه گیری به روش بالا به پایین مطابق با راهنمای Nordtest TR 537 را منتشر کرده است این نرم افزار را می‌توان به صورت رایگان از لینک زیر دریافت نمود.

دانلود نرم افزار MUkit برای محاسبه عدم قطعیت در اندازه گیری به روش بالا به پایین

برگزاری دوره آموزشی تخمین عدم قطعیت اندازه گیری با رویکرد بالا به پایین (Top-Down)

جهت هماهنگی برای برگزاری دوره‌ “محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری با رویکرد بالا به پایین (Top-Down) با نرم‌افزار MUKit” می‌توانید با ما تماس بگیرید.