اخبار / استاندارد ISO 15189 / استاندارد ISO/IEC 17025 / عدم قطعیت اندازه گیری
توسط dastmardi · Published ۷ اسفند, ۱۳۹۹
دوره آموزشی ارزشیابی عدم قطعیت اندازه گیری برای آزمون های کمی مولوکی برای کارکنان آزمایشگاه‌های شرکت رادین آبزی آریا بر اساس الزامات ویرایش جدید استاندارد ISO/IEC 17025:2017 به مدت ۱۶ ساعت برگزار گردید.
محل برگزاری دوره: بندر عباس – شرکت رادین آبزی آریا
تاریخ برگزاری دوره: ۶ و ۷ اسفند ماه ۱۳۹۹
مدرس دوره: دکتر دستمردی
استاندارد ISO 15189 / استاندارد ISO/IEC 17025 / صحه گذاری روش آزمون / مقالات / ویرایش جدید استاندارد ISO/IEC 17025:2017
توسط dastmardi · Published ۲۳ بهمن, ۱۳۹۹
رگرسیون دمینگ یک مدل بررسی خطا در متغیرها است که سعی می‌کند خطی با بهترین تناسب را برای یک مجموعه داده دو بعدی پیدا کند. تفاوت آن با رگرسیون خطی ساده از این جهت است که خطای مشاهدات در هر دو محور x و y را در نظر می‌گیرد. این یک روش خاص از رگرسیون حداقل مربعات است که این امکان را فراهم می‌کند که هر تعداد پیش‌بینی کننده و ساختار خطاهای پیچیده‌تری را تحلیل نمود. این مدل از رگرسیون در اصل توسط ادکاک (Adcock) در سال ۱۸۷۸ معرفی و در سال ۱۸۷۹ توسط کوم‌مل (Kummell) کامل گردید. با این حال ایده‌های آنها بیش از ۵۰ سال مورد توجه قرار نگرفت، تا اینکه توسط کوپمنز (Koopmans) در سال ۱۹۳۷ احیا و بعد از آن توسط دمینگ (W. Edwards Deming) در کتاب تنظیم آماری داده‌ها در سال ۱۹۴۳ ترویج گردید. امروزه در بسیاری از کتاب‌ها و مقالات در رشته‌های شیمی، شیمی بالینی و سایر رشته‌ها، این نوع از رگرسیون به نام رگرسیون دمینگ شناخته می‌شود. رگرسیون دمینگ در مقایسه با رگرسیون خطی ساده کمی پیچیده‌تر است و در اکثر بسته‌های نرم افزاری آماری مانند نرم‌افزار Minitab و Xlstat رگرسیون دمینگ ارائه شده است. در ادامه این پست در نظر داریم کاربرد این نوع از رگرسیون را برای صحه گذاری روشهای آزمون و نحوه رسم آن را همراه با یک مثال عددی با نرم افزار Xlstat تشریح نماییم.
اخبار / استاندارد ISO 15189 / استاندارد ISO/IEC 17025 / عدم قطعیت اندازه گیری / مدیریت ریسک در آزمایشگاه / مقالات
توسط dastmardi · Published ۲۶ خرداد, ۱۳۹۹ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
یک نوع خاص از ارزیابی انطباق که گاهی اوقات بازرسی نامیده می‌شود، جهت تعیین اینکه یک محصول الزامات معینی را برآورده می‌سازد، به اندازهگیری به عنوان منبع اصلی اطلاعات متکی است. در هر اندازهگیری نتیجه به‌دست‌آمده همیشه دارای عدمقطعیت می‌باشد. به دلیل وجود عدمقطعیت در نتایج اندازهگیری همواره ریسک تصمیم‌گیری غلط در فرایند ارزیابی انطباق وجود دارد. تاکنون در خصوص نحوه ارزیابی این ریسک‌ها مطالعات زیادی انجام شده است. در بیش‌تر این مطالعات به ارزیابی ریسک‌های تصمیم‌گیری از منظر تولیدکننده با استفاده از دقت اندازهگیری و تغییرپذیری فرایند تولید پرداخته شده و مطالعات اندکی در خصوص ریسک‌های تصمیم‌گیری از منظر مصرف‌کننده با در نظر گرفتن عدمقطعیت اندازهگیری و تغییرپذیری فرایند تولید انجام شده است. بر این اساس در این مقاله همراه با یک مطالعه موردی نحوه ارزیابی ریسک‌های تصمیم‌گیری غلط از دو منظر تولیدکننده و مصرف‌کننده با استفاده از عدمقطعیت اندازهگیری و تغییرپذیری فرایند تولید به روش احتمال توام تشریح می‌شود و گزینه‌های مختلفی برای مقابله با این ریسک‌ها ارائه و بررسی می‌شوند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که استفاده از عدمقطعیت اندازهگیری به‌جای دقت اندازهگیری در ارزیابی ریسک‌های تصمیم‌گیری غلط، براورد واقع‌بینانه‌تری از ریسک‌ها را ارائه می‌دهد و می‌توان با اصلاح قواعد تصمیم‌گیری در فرایند ارزیابی انطباق پیامدهای ناشی از این ریسک‌ها را تعدیل نمود.
استاندارد ISO 15189 / صحه گذاری روش آزمون / مقالات / ویرایش جدید استاندارد ISO/IEC 17025:2017
توسط dastmardi · Published ۱۴ فروردین, ۱۳۹۹ · Last modified ۲۰ آبان, ۱۳۹۹
مطابق با الزامات استانداردهای سیستم مدیریت کیفیت در آزمایشگاهها مانند ISO/IEC 17025 و ISO 15189 روشهای آزمون کیفی (آزمون طبقه‌بندی یا آزمون غربالگری) نیز همچون آزمونهای کمی باید مورد تصدیق و صحه‌گذاری قرارگیرند و عملکرد روشهای آزمون کیفی نیز مانند سایر آزمون‌ها کمی که در آزمایشگاه‌های انجام آزمون و تشخیص طبی انجام می‌شود، بایستی مورد ارزیابی قرار گیرد. بر این اساس در ادامه این پست نحوه بررسی ویژگی‌های عملکردی نظیر حساسیت، تشخیص‌پذیری، درستی و … در آزمونهای کیفی (آزمونهای غربالگیری یا همان باینری) تشریح خواهد شد. بررسی این ویژگی‌های عملکردی برای آزمایشگاه‌های که آزمونهای غربالگری انجام می‌دهند نظیر آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی مواد غذایی، آرایشی، بهداشتی و دارویی و همین طور آزمایشگاه‌های دامپزشکی و تشخیص طبی برای تصدیق و صحه‌گذری روشهای آزمون از اهمیت زیادی برخودار است.
استاندارد ISO 15189 / استاندارد ISO/IEC 17025 / صحه گذاری روش آزمون / مقالات
توسط dastmardi · Published ۱۳ فروردین, ۱۳۹۹ · Last modified ۲۰ آبان, ۱۳۹۹
مطابق با الزامات استانداردهای سیستم مدیریت کیفیت در آزمایشگاهها مانند ISO/IEC 17025:2017 و ISO 15189:2012 روشهای آزمون کیفی (آزمون طبقه‌بندی یا آزمون غربالگری) نیز همچون آزمونهای کمی باید مورد تصدیق و صحه‌گذاری قرارگیرند و اطمینان حاصل کرد که روشهای آزمون کیفی نیز مانند سایر آزمون‌ها کمی که در آزمایشگاه‌های انجام آزمون و تشخیص طبی انجام می‌شود، قادر به ارائه نتایج با درستی قابل قبول می‌باشند. بر این اساس در ادامه این پست نحوه استفاده از منحنی ROC برای اطمینان از اعتبار نتایج آزمونهای کیفی در آزمایشگاه تشریح خواهد شد. استفاده از این منحنی برای آزمایشگاه‌های که آزمونهای غربالگری انجام می‌دهند نظیر آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی مواد غذایی، آرایشی، بهداشتی و دارویی و همین طور آزمایشگاه‌های دامپزشکی و تشخیص طبی برای اطمینان از اعتبار نتایج آزمون و همین طور برای تصدیق و صحه‌گذری روشهای آزمون کیفی بسیار مفید است.
استاندارد ISO 15189 / عدم قطعیت اندازه گیری / مشاوره و آموزش
توسط dastmardi · Published ۱۱ مهر, ۱۳۹۸ · Last modified ۲۳ مهر, ۱۳۹۸
دوره آموزشی برآورد عدم قطعیت اندازه گیری در آزمایشگاه های پزشکی با استفاده از رویکرد بالا به پایین مطابق با الزامات استاندارد ISO 15189 برای کارکنان آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه رﻓﺮاﻧﺲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺎﻣﻴﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ به مدت ۱۶ ساعت برگزار گردید.
محل برگزاری دوره: تهران – آزمایشگاه های رفرانس سازمان تامین اجتماعی
تاریخ برگزاری دوره: ۱۰ و ۱۱ مهر ماه ۱۳۹۸
مدرس دوره: دکتر مصطفی دستمردی
استاندارد ISO 15189 / عدم قطعیت اندازه گیری / مقالات
توسط dastmardi · Published ۱ مهر, ۱۳۹۸ · Last modified ۲۰ آبان, ۱۳۹۹
ویراش اول استاندارد ISO/TS 20914 در جولای سال ۲۰۱۹ تحت عنوان “راهنمای عملی برای برآورد عدم قطعیت اندازه گیری در آزمایشگاه پزشکی منتشر شده است. استاندارد ISO/TS 20914:2019 راهنمایی عملی برای تخمین و بیان عدم قطعیت اندازه گیری (MU) مقادیر اندازه گیری کمی ایچاد شده توسط آزمایشگاه‌های پزشکی را ارائه می‌دهد. مقادیر اندازه گیری کمی ایجاد شده در نزدیکی آستانه تصمیم پزشکی توسط سیستم‌های آزمون نقطه مراقبت (point-of-care testing systems) نیز در این محدوده کاربرد استاندارد ISO/TS 20914:2019 گنجانده شده است. این استاندارد همچنین برای تخمین عدم قطعیت اندازه گیری برای نتایج ایجاد شده با روش های کیفی (اسمی) که شامل یک مرحله اندازه گیری است، کاربرد دارد. در این پست در نظر دارایم به صورت اجمالی به بررسی استاندارد ISO/TS 20914:2019 بپردازیم.
استاندارد ISO 15189 / استاندارد ISO/IEC 17025 / عدم قطعیت اندازه گیری / مقالات
توسط dastmardi · Published ۸ خرداد, ۱۳۹۸ · Last modified ۲۰ آبان, ۱۳۹۹
عدم قطعیت ناشی از خطی بودن (خطای خطی یا غیرخطی بودن) یکی از منابع ایجاد عدم قطعیت در اندازه گیری است که بایستی در بسیاری از اندازه گیری ها در بودجه عدم قطعیت در نظر گرفته شود. خطی بودن یک ویژگی است که به طور معمول در مشخصات تجهیزات اندازه گیری توسط سازنده آنها تعیین می‌شود. با این حال در خیلی از موارد آزمایشگاهها در بودجه عدم قطعیت اندازه گیری خود مولفه ناشی از خطی‌بودن را در نظر نمی‌گیرند.
اگر یک تابع آزمون یا اندازه گیری وجود داشته باشد که طیف وسیعی از مقادیر را در بر گیرد، ممکن است در نظر گرفتن مولفه ناشی از خطی بودن در ارزیابی عدم قطعیت نیاز باشد. بر این اساس در این پست نحوه محاسبه عدم قطعیت خطی بودن با استفاده از نرم افزار Minitab 19 تشریح خواهد شد و در ادامه پست سعی خواهد شد به سئوالات زیر پاسخ‌های مناسبی ارائه شود:
عدم قطعیت خطی بودن چیست؟
چرا عدم قطعیت خطی بودن مهم است؟
چه زمان بایستی عدم قطعیت ناشی از خطی بودن در نظر گرفته شود؟
چه روشهای برای برآورد عدم قطعیت ناشی از خطی بودن وجود دارد؟
از کدام روش برای برآورد عدم قطعیت ناشی از خطی بودن بایستی استفاده نمود؟
چگونه می‌توان عدم قطعیت خطی بودن را محاسبه نمود؟
استاندارد ISO 15189 / عدم قطعیت اندازه گیری / مقالات
توسط dastmardi · Published ۲۲ اردیبهشت, ۱۳۹۷ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
در هر اندازه گیری، منابع مربوط به عدم قطعیت اندازه گیری باید مشخص شوند. انواع و تعداد منابع ایجاد عدم قطعیت اندازهگیری به تعریف اندازه‌ده، ماهیت و انجام اندازه گیری بستگی دارد، که با عدم قطعیت اندازه گیری هدف هدایت می‌شود. در اندازه گیری‌های شیمیایی و بیولوژیکی در آزمایشگاه های تشخیص طبی، تعداد زیادی از منابع ایجاد عدمقطعیت به طور معمول وجود دارد. در ادامه یک لیست غیر جامع از منابع احتمالی ایجاد عدم قطعیت که در بسیاری از اندازه گیری ها در آزمایشگاه های پزشکی وجود دارند، آورده شده است
استاندارد ISO 15189 / استاندارد ISO/IEC 17025 / كاليبراسيون تجهيزات / مقالات
توسط dastmardi · Published ۹ مرداد, ۱۳۹۶ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
در پست قبلی ۷ راهنما و مقاله معتبر برای تعیین و بازنگری فواصل زمانی کالیبراسیون معرفی گردید. در این پست در نظر داریم یک روش ساده را برای تعیین و بازنگری فواصل زمانی کالیبراسیون ارائه دهیم.
پس از بررسی کامل راهنماها و مقالاتی که در پست قبلی پیشنهاد گردید، می‌توان به این نتیجه رسید که اکثر روشهای پیشنهاد شده موجود برای کارکنان مراکز آزمایشگاهی پیچیده می‌باشند. شاید برای یک شخص که پیش زمینه آماری خوبی دارد و با کنترل کیفیت آماری آشنایی دارد این روش‌ها ساده باشند، ولی برای اکثر تکنسین‌ها و کارشناسان آزمایشگاهها استفاده از تکنیک‌های آماری و ریاضی پیشنهاد شده در پست قبلی برای تعیین فواصل کالیبراسیون دشوار می‌باشند. بر این اساس در این پست یک روش ساده برای تعیین فواصل زمانی کالیبراسیون ارائه می‌شود که تمامی کارکنان آزمایشگاهها می‌توانند از آن به راحتی استفاده نمایند. نام این روش ساده، روش تنظیم خودکار یا پلکانی می‌باشد. این روش در مقاله‌ای در کارگاه آموزشی و سمپوزیوم بین‌المللی NCSL 2006 در نشویل، تنسی که در پست قبلی آورده شده، نیز استفاده شده است. (اصل مقاله آن از لینک زیر قابل دانلود است.) در متن مقاله ذکر شده است که روش ساده پیشنهاد شده در آن برگرفته شده از راهنمای معتبر NCSL RP 1 است.
استاندارد ISO 15189 / استاندارد ISO/IEC 17025 / عدم قطعیت اندازه گیری / مقالات / ویرایش جدید استاندارد ISO/IEC 17025:2017
توسط dastmardi · Published ۲۱ اردیبهشت, ۱۳۹۶ · Last modified ۱۲ اسفند, ۱۳۹۹
نرم افزار QMSys GUM Software یک ابراز نرم افزاری ساخت شرکت Qualisyst Ltd برای محاسبه عدم قطعیت می‌باشد که در چهار نسخه Enterprise, Professional, Standard and Educational منتشر شده است. از این نرم افزار برای آنالیز عدم قطعیت در آزمونهای فیزیکی، شیمیایی و کالیبراسیون می‌توان استفاده نمود.
استاندارد ISO 15189 / تضمين كيفيت نتايج آزمون / مقالات
توسط dastmardi · Published ۲۲ آذر, ۱۳۹۲ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
چکیده زمینه و هدف:
برنامه‌های آزمون مهارت، بخشی از سیستم مدیریت کیفیت مراکز آزمایشگاهی بالینی و تحقیقاتی است که به آنها امکان ارزیابی کیفیت نتایج آزمون ارائه شده را می‌دهد. در این مقاله به معرفی برنامه‌های آزمون مهارت به عنوان روشی مناسب جهت استاندارد و یکسان‌سازی نتایج آزمون در مراکز آزمایشگاهی بالینی و تحقیقاتی پرداخته می‌شود.
استاندارد ISO 15189 / عدم قطعیت اندازه گیری / مقالات
توسط dastmardi · Published ۱۷ اردیبهشت, ۱۳۹۲ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
عدم قطعیت یک عامل همراه با نتیجه اندازه گیری است که محدوده مقادیری را معین می‌کند که نتیجه اندازه گیری می‌تواند داشته باشد و مقدار آن نشان‌دهنده سطح اطمینانی است که مقدار واقعی مورد اندازهگیری شده در محدوده تعیین شده، قرار می‌گیرد. مطابق با الزامات بند ۵-۵-۱-۴ استاندارد ISO 15189،”آزمایشگاه باید عدم قطعیت اندازه گیری برای هر یک از روش اندازه گیری که در مرحله آزمایش برای گزارش مقادیر کمی بر روی نمونه های بیماران مورد استفاده قرار می‌گیرند، را تعیین کند. آزمایشگاه باید الزامات عملکردی برای عدم قطعیت اندازه گیری هر یک از روش اندازه گیری تعریف کند و به طور منظم تخمین عدم قطعیت اندازه‌گیری‌های خود را بازنگری نماید.”
بر این اساس انجمن اعتباربخشی آزمایشگاه‌های آمریکا (A2LA) راهنمایی P903 جهت برآورد عدم قطعیت اندازه گیری برای آزمایشگاه های پزشکی ارائه نموده است. در این راهنما آزمونهای آزمایشگاه‌های تشخیص طبی جهت برآورد عدم قطعیت اندازه گیری به چهار دسته تقسیم شده‌اند.
استاندارد ISO 15189 / عدم قطعیت اندازه گیری
توسط dastmardi · Published ۱۲ اردیبهشت, ۱۳۹۲ · Last modified ۲۱ شهریور, ۱۳۹۵
اندازه گیری‌ها همواره به علت خاصی انجام می‌شوند. این علت می‌تواند پاسخ دادن به یکسوال مشخص یا کمک به حل یک مساله باشد. هرگاه اندازهگیری انجام می‌شود همواره عدمقطعیتی در ارتباط با نتیجه ناشی از خطاهای غیر‌قابل پیشگیری در فرایند اندازهگیری وجودخواهد داشت. وجود آگاهی و دانش در خصوص عدمقطعیت مرتبط با نتیجه اندازهگیری بهقضاوت در خصوص مناسب بودن داده برای هدف مورد نظر کمک خواهد نمود. ارزیابی عدمقطعیت اندازهگیری یکی از الزامات استاندارد ISO 15189 در آزمایشگاهها می‌باشد. هدف از برگزاری این دوره عبارت است از: – آشنایی با مفاهیم پایه در خصوص عدم قطعیت اندازه گیری در آزمایشگاه‌های...
استاندارد ISO 15189 / مشاوره و آموزش / مقالات
توسط dastmardi · Published ۱۷ فروردین, ۱۳۹۲ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
برای دانلود راهنمایی ارزیابی استانداردهای اعتباربخشی بخش آزمایشگاه بیمارستان در ایران بر روی لینک زیر کلیک کنید: دانلود راهنمای ارزیابی استانداردهای اعتباربخشی بخش آزمایشگاه بیمارستان در ایران
استاندارد ISO 15189 / استاندارد ISO/IEC 17025 / مشاوره و آموزش
توسط dastmardi · Published ۱۴ اسفند, ۱۳۹۱ · Last modified ۱۶ شهریور, ۱۳۹۵
مقدار مشاهده شده: مقدار یک مشخصه که از یک «تک مشاهده» بدست می‌آید. نتیجه آزمون: مقدار یک مشخصه که با انجام یک روش آزمون مشخص بدست می‌آید. سطح آزمون در آزمایش دقت: میانگین کلی نتایج آزمون بدست آمده از تمام آزمایشگاهها برای یک ماده یا نمونه آزمون خاص. سلول در آزمایش دقت: نتایج آزمون بدست آمده از یک آزمایشگاه در یک سطح آزمون. مقدار مرجع پذیرفته شده: مقداری که بعنوان یک مرجع توافقی جهت مقایسه بکار می‌رود و به صورت زیر بدست می‌آید: ــ یک مقدار نظری یا برقرار شده بر اساس اصول علمی. ــ یک مقدار تعیین شده یا...
