1- مقدمه بر محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری

محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری برای هر آزمایشگاهی که می‌خواهد تایید صلاحیت استانداردهای بین‌المللی را دریافت نماید، مطابق با الزامات استانداردهای ISO/IEC 17025 و ISO 15189 یکی از الزامات ضروری و پیش نیازها تایید صلاحیت مراکز آزمایشگاهی می‌باشد. انجام محاسبات مربوط به عدم قطعیت اندازه گیری در پروژه‌های مربوط به پیاده‌سازی این استانداردها از دشوارترین و زمانبرترین فعالیت‌ها می‌باشد. بر این اساس نرم افزارهای زیادی برای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری ایجاد شده‌اند که استفاده از آنها برای بدست آرودن بودجه عدم‌قطعیت و صرفه‌جویی در زمان انجام محاسبات مفید می‌باشند. لذا توصیه می‌شود برای جلوگیری از اتلاف وقت خود، ماشین حساب، قلم و کاغذ را برای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری کنار بگذارید و نرم‌افزاری مناسب را برای محاسبه عدم قطعیت بیابید. بر این اساس در این پست به بررسی ۹ نرم افزار رایج محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری می‌پردازیم.

2- محاسبه عدم‌قطعیت اندازه‌گیری برای برآورده‌سازی الزامات استانداردهای ISO 17025 و ISO 15189

اگر یک آزمایشگاه تاییدصلاحیت شده بر اساس استانداردهای ISO/IEC 17025:2017 یا ISO 15189:2022 هستید، یا تصمیم دارید تاییدصلاحیت مربوط به این استانداردها را دریافت نمایید، داشتن یک نرم‌افزار خوب برای تخمین عدم قطعیت در اندازه گیری به شما کمک زیادی می‌کند. همچنین اگر به در جستجوی برای یافتن نرم‌افزاری مناسب برای محاسبه عدم‌قطعیت اندازه گیری می‌باشید مطالعه این پست برای شما برای انتخاب نرم افزار مناسب جهت برآورد عدم‌قطعیت در اندازه گیری بسیار مفید است. در این پست ۹ نرم‌افزار رایج محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری که می‌توانید آنها را به صورت رایگان دریافت کنید، معرفی می‌شوند و لینک دانلود آنها در اختیار شما قرار داده می‌شود. اگر به دنبال نرم‌افزار رایگان برای محاسبه عدم‌قطعیت می‌باشد، باید این مورد را نیز در نظر بگیرید که سوابق عدم قطعیت محاسبه شده توسط برخی از نرم‌افزارهای رایگان قابل آرشو کردن نمی‌باشد و شما نمی‌توانید در زمان ارزیابی آن را به تیم ارزیابی ارائه نمایید.

3- نرم افزارهای رایگان محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری

در زیر لیستی از نرم افزارهای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری که شما می‌توانید نسخه‌ای رایگان از آنها را دانلود و بر روی کامپیوتر خود نصب کنید، آورده شده است:

در ادامه این پست می‌خواهیم شما را با نرم افزارهای فوق بیشتر آشنا کنیم و در نهایت می‌خواهیم بهترین نرم افزاری را که خودم از آن برای محاسبه عدم قطعیت استفاده می کنم را به شما معرفی کنم.

3-1- بررسی نرم افزار QMSys GUM

نرم افزار QMSys GUM یک نرم افزار تجاری بسیار قدرتمند برای محاسه عدم قطعیت اندازه گیری می‌باشد، که در کشور بلغارستان توسعه یافته است. این نرم افزار در ابتدا برای برآورد عدم قطعیت اندازه گیری در فرآیندهای اندازه گیری خطی که زیر مجموعه روش GUM می‌باشد، طراحی گردید. در آخرین ورژن این نرم‌افزار کاربران می‌توانند به سه روش GUM‌ برای مدل‌های خطی، GUM برای مدل‌های غیر خطی و روش مونت‌کارلو محاسبات مربوط به عدم‌قطعیت اندازه‌گیری را در آزمایشگاه خود انجام دهند. همچنین این نرم افزار به صورت پارتابل می‌باشد و نیاز به نصب آن بر روی کامپیوتر وجود ندارد. کابران این نرم افزار می‌توانند آن را با استفاده از یک فلش بر روی هر کامپیوتری مورد استفاده قرار دهند. استفاده از نرم افزار QMSys GUM برای مدت زمان ۳۰ روز به صورت رایگان است. کاربران این نرم‌افزار می‌توانید آن نسخه 30 روز آن را از طریق سایت شرکت سازنده نرم‌افزار QMSys GUM دریافت نمایید. برای استفاده بدون محدودیت زمانی از این نرم افزار می‌توان اقدام به خرید نسخه بومی شده نرم افزار QMSys GUM نمود.

3-1-1- مهمترین ویژگی‌های نرم‌افزار QMSys GUM

• آخرین به روز رسانی نرم افزار در سال 2016 است؛
• رابط کاربری آن بسیار زیبا و کاربرپسند است؛
• دارای قابلیت‌های محاسبه عدم قطعیت از پایه تا سطح پیشرفته می‌باشد؛
• برای اندازه‌گیری‌های با جدول بودجه‌های عدم قطعیت بزرگ و کوچک مناسب است؛
• ویرایشگر متن آن برای دادن مدل ریاضی اندازه گیری مشابه به نرم افزار مایکروسافت ورد است؛
• قابلیت ارائه گزارش عدم قطعیت اندازه گیری به زبان‌های مختلف از جمله فارسی را دارد؛ و
• قابلیت محاسبه عدم قطعیت اندازه‌گیری به دو روش پایین به بالای GUM و مونت کارلو MCM را دارد.

3-1-2- جمع‌بندی در خصوص نرم افزار QMSys GUM

به عنوان کسی که سالها با نرم افزارهای مختلف برای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری کار کرده‌ام، نرم افزار QMSys GUM را برای ارزیابی عدم قطعیت به شخصه بسیار می‌پسندم. در سالهای اخیر برای آموزش ارزشیابی عدم قطعیت اندازه گیری به روش GUM‌ از نرم افزار QMSys GUM استفاده می‌کنم زیرا به روزتر و دارای قابلیت‌های ببشتری از سایر برنامه‌ها و نرم افزارهای کابردی تولید شده برای محاسبه عدم قطعیت است. رابط کابری آن زیبا و شروع به کار و استفاده از آن برای محاسبه عدم قطعیت بسیار آسان می‌باشد. علاوه بر این، شما می‌توانید به راحتی یادداشت‌های خودتان را در زمان محاسبه عدم قطعیت اندازه‌گیری به این نرم‌افزار اضافه نمایید. در نهایت، جدول بودجه‌بندی ارائه شده توسط این نرم‌افزار برای عدم قطعیت بسیار کامل و گویا است. این نرم‌افزار در دو فرمت فایل Word و فایل Excel قابلیت ارائه گزارش بودجه عدم‌قطعیت را دارد. کاربران ایران به راحتی می‌تواند فرمت گزارش‌دهی نرم‌افزار را به زبان فارسی تبدیل نمایند. به توجه به قابلیت‌های بسیار زیاد نرم‌افزار در پست مجزا به معرفی و بررسی قابلیت‌های نرم افزار QMSys GUM   پرداخته‌ایم.

3-2- بررسی نرم افزار GUMsim

نرم‌افزارGUMsim یک بسته نرم‌افزاری ساخت شرکت QUO Data است که برای ارزیابی عدم قطعیت اندازه گیری در زمینه آزمون و کالیبراسیون اندازه‌گیری است. روش‌های مورد استفاده در این نرم‌افزار برای محاسبه عدم‌قطعیت بر اساس راهنمای فعلی بیان عدم قطعیت در اندازه گیری (GUM) و مکمل شماره یک GUM، می‌باشد. (در مکمل یک GUM، نحوه محاسبه عدم قطعیت به روش مونت کارلو تشریح شده است. در یک پست آموزشی به صورت مجزا در خصوص ارزیابی عدم قطعیت اندازه گیری‏ به روش مونت کارلو توضیحات جامعی همراه با یک مثال عددی داده‌ایم.)

نرم افزار GUMsim به محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری نتایج از رابطه ریاضی و ارزیابی آماری تمام عواملی که بر نتیجه اندازه‌گیری تاثیر گذراند، کمک می‌کند. این نرم‌افزار از یک محیط کابرپسند برای وارد کردن هر یک از مدل‌های اندازه‌گیری، بهره می‌گیرد و به منظور کمک به افراد تازه کار، در این نرم‌افزار بسیاری از مدل‌های اندازه‌گیری کاربردی به عنوان الگوهایی از پیش تعریف شده در دسترس کاربران قرار گرفته است.

3-2-1- مهمترین ویژگی‌های نرم‌افزار GUMsim

• این نرم افزار یک ابزار آماری پیشرفته کامل با قیمت و بازده بسیار خوب است؛
• تیم پشتیبانی این نرم افزار خدمات فنی بسیار خوبی ارائه می‌دهند؛
• وجود بسیاری از مدل‌های ریاضی اندازه‌گیری به صورت از پیش تعریف شده، به کاربران تازه کار بسیار کمک می‌کند؛
• رابط کاربری زیبا و آسان برای استفاده دارد؛
• قابلیت ارائه گزارش عدم قطعیت به زبان فارسی را دارد؛
• قابلت محاسبه عدم قطعیت به دو روش GUM و MCM را دارد.

3-2-2- جمع‌بندی در خصوص نرم افزار GUMsim

با توجه به اینکه نرم‌افزار GUMsim یکی از نرم‌افزارهای خوب موجود در بازار برای برآورد عدم قطعیت در اندازه گیری است استفاده از آن برای مراکز آزمایشگاهی توصیه می‌شود. در پست آموزشی بررسی قابلیت‌های نرم‌افزار GUMsim برای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری به صورت جامع قابلیت‌های نرم‌افزار GUMsim را مورد بررسی قرارداده‌ایم. علاقه‌مندان به استفاده از این نرم‌افزار می‌تواند با مراجعه به این پست اطلاعات بیشتری را در خصوص نرم افزار GUMsim بدست آورند.

3-3- بررسی نرم افزار MUKit

نرم‌افزار MUkit یکی از بهترین نرم‌افزار محاسه عدم قطعیت به روش بالا به پایین (Top-Down) می‌باشد، که در کشور فنلاند توسعه یافته است، این نرم‌افزار برای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری بر اساس راهنمای  Nordtest TR 537 ساخته شده است. استفاده از این نرم‌افزار کاملاً رایگان می‌باشد و شما می‌توانید آن را از طریق لینک زیر دریافت نمایید.

دریافت نرم افزار MUkit برای محاسبه عدم قطعیت در اندازه گیری به روش بالا به پایین

3-3-1- مهمترین ویژگی‌های نرم‌افزار MUKit

• عدم قطعیت اندازه گیری به روش بالا به پایین محاسبه می‌کند؛
• نیاز به مدل ریاضی اندازه گیری برای محاسبه عدم قطعیت ندارد.
• برای آزمون‌های آزمون‌ها با مدل‌های ریاضی پیچیده مناسب است؛
• محاسبه عدم قطعیت به روش TOP-Down معمولاً برای آزمون‌های شمیایی و میکروبی استفاده می‌شود؛

3-3-2- جمع‌بندی در خصوص نرم افزار GUMsim

این نرم افزار را برای محاسبه عدم قطعیت به روش بالا به پایین به شخصه می‌پسندم، زیرا تمام امکانات لازم را برای محاسبه عدم قطعیت بر اساس تکنیک بالا به پایین را دارد و خودم هم در دوره‌های آموزشی ارزشیابی عدم قطعیت اندازه گیری به روش بالا به پایین از این نرم افزار استفاده می‌کنم. لذا به افرادی که تمایل به محاسبه عدم قطعیت به روش (Top-Down) دارند، پیشنهاد می‌کنم حتما این نرم افزار را یک امتحان نمایند. نرم‌افزار MUkit برای محاسبه عدم قطعیت به روش GUM تولید نشده است. لذا به علاقه مندان به استفاده از روش مدل‌سازی GUM برای محاسبه عدم‌قطعیت این نرم‌افزار اصلاً توصیه نمی‌شود. آنها می توانند نرم افزارهای دیگری که در این پست معرفی شده‌اند، را استفاده نمایند.

3-4- بررسی نرم افزار GUM Workbench

نرم افزار GUM Workbench یکی از نرم افزارهای خوب محاسبه عدم قطعیت است. این نرم افزار محصول شرکت آلمانی Metrodata GmbH می‌باشد. در مقالات علمی بسیاری از این نرم افزار برای محاسبه عدم قطعیت استفاده شده است. روش‌های مورد استفاده در این نرم‌افزار بر اساس راهنمای فعلی بیان عدم قطعیت در اندازه گیری (GUM) و مکمل شماره یک GUM، می‌باشد. (در مکمل یک GUM، نحوه محاسبه عدم قطعیت به روش مونت کارلو تشریح شده است.) نرم افزار GUM Workbench به تعیین عدم قطعیت اندازه گیری نتایج از رابطه مدل ریاضی اندازه‌گیری استفاده می‌کنند. برای تعیین ضرایب حساسیت و تبدیل عدم‌قطعیت مولفه‌های مختلف به عدم‌قطعیت استاندارد به ما کمک می‌کند. این نرم افزار دارای یک محیط کاربر پسند می‌باشد. همچنین کاربران می‌توانند از مثال‌های ساده و پیچیده بسیار زیادی سایت شرکت سازنده در دسترس عموم قرارداده است، استفاده نمایند.

 3-4-1- مهمترین ویژگی‌های نرم‌افزار GUM Workbench

• رابط کاربری آن بسیار زیبا و کاربرپسند است؛
• دارای قابلیت‌های محاسبه عدم قطعیت از پایه تا سطح پیشرفته می‌باشد؛
• برای اندازه‌گیری‌های با جدول بودجه‌های عدم قطعیت بزرگ و کوچک مناسب است؛
• قابلیت محاسبه عدم قطعیت اندازه‌گیری به دو روش پایین به بالای GUM و مونت کارلو MCM را دارد.

3-4-2- جمع‌بندی در خصوص نرم افزار GUM Workbench

با توجه به آن که نرم افزار GUM Workbench یکی از نرم افزارهای خوب موجود در بازار برای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری است و از نسخه آموزشی آن نیز می‌توان برای محاسبه عدم‌قطعیت بسیاری از آزمون‌ها به صورت رایگان استفاده نمود، استفاده از این نرم افزار برای محاسبه عدم قطعیت در مراکز آزمایشگاهی توصیه می‌شود. در یک پست آموزشی دیگر به صورت ویژه به بررسی تمام قابلیت‌های نرم‌افزار GUM Workbench برای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری پرداخته‌ایم. در این پست آموزشی می‌توانید همراه با یک ویدئو آموزشی نحوه محاسبه عدم قطعیت با نرم افزار GUM Workbench را بیاموزید.

دانلود نرم افزار GUM WorkBench‌ برای ارزشیابی عدم قطعیت اندازه گیری به روش GUM

3-5- بررسی نرم افزار NIST Uncertainty Machine

نرم افزار محاسبه عدم قطعیت NIST یک برنامه کاربردی توسعه یافته در ایالات متحده آمریکا به منظور ارزشیابی عدم‌ قطعیت با استفاده از مدل ریاضی اندازه گیری است. این نرم افزار قادر به محاسبه عدم قطعیت با استفاده از دو روش زیر است:

۱- روش GUM و  روش  NIST Technical Note 1297

۲- روش مونت کارلو که در مکمل شماره یک GUM آمده است.

برای استفاده از نرم افزار محاسبه عدم قطعیت NIST نیاز است که نصب نرم افزار آماری R بر روی کامپیوتر به عنوان یک پیش نیاز دارد.

 3-5-1- مهمترین ویژگی‌های نرم‌افزار NIST

• رابط کاربری نرم افزار ساده و کاربر پسند است.
• نرم افزار دارای گزینه‌ها زیادی نمی‌باشد.
• برای محاسبه عدم قطعیت با مدل‌های ریاضی گوناگون مناسب است.

3-5-2- جمع‌بندی در خصوص نرم افزار NIST

نرم افزار محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری NIST‌ نسبت به نرم افزارهای دیگر دارای رابط کاربری خیلی ساده است و قابلیت‌های محدودی است. محدود بودن قابلیت‌های نرم افزار سبب راحتی کار با آن برای افرادی آشنایی محدودی با عدم قطعیت اندازه گیری دارند، می‌شود. آنچه که در این نرم‌افزار واقعاً ناامید کننده است عدم ارائه بودجه مناسب برای عدم‌قطعیت اندازه‌گیری است. بر این اساس نمی‌توان از آن برای آزمایشگاهی که می‌خواهد تاییدصلاحیت استاندارد ISO/IEC 17025:2017 یا ISO 15189:2022 را دریافت کنند، استفاده نمود. با توجه به این محدویت‌های بکارگیری این نرم افزار برای محاسبه عدم‌قطعیت در آزمایشگاه توصیه نمی‌شود.

دریافت نرم افزار NIST Uncertainty Machine برای محاسبه عدم قطعیت در اندازه گیری

3-6- بررسی نرم افزار Hewlett-Packard UnCal

نرم افزار Uncertainty Calculator یک برنامه کاربردی برای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری است که با ویندوز ۲۰۰۰ سازگار است. این نرم‌افزار توسط هوستون علم اوزان و مقادیر گروه شرکت هیولت پاکارد برای محاسبه عدم‌قطعیت برای اندازه‌گیری‌های معمولی به عنوان یک راه ساده توسعه یافته است. روش مورد استفاده در این نرم‌افزار برای محاسبه عدم‌قطعیت بر اساس روش GUM و  روش  NIST Technical Note 1297 می‌باشد. 

3-6-1- مهمترین ویژگی‌های نرم‌افزار Uncertainty Calculator

• از یک زبان برنامه نویسی منسوخ در تولید نرم‌افزار استفاده شده است.
• رابط کاربری آن ساده و به راحتی قابل یادگیری است.
• دارای توابع محاسباتی زیادی است.
• قابلیت تبادل اطلاعات به مجموعه آفیس (اکسل و ورود) را ندارد.

3-6-2- جمع‌بندی در خصوص نرم افزار Uncertainty Calculator

نرم افزار UnCal 3.2 یک ابزار ساده برای محاسبه عدم‌قطعیت است که کارکردن با آن بسیار ساده است. اما مشکل اصلی این نرم‌افزار عدم ارائه بودجه عدم‌قطعیت است. این امر برای مراکز آزمایشگاهی که قصد اخذ تاییدصلاحیت بر اساس استاندارد ایزو 17025 و یا استاندارد ایزو را دارند، به عنوان یک مشکل جدی محسوب می‌شود. همچنین این نرم‌افزار مدتی زیادی است که به روز رسانی نشده است. لذا برای کارکنان مراکز آزمایشگاهی این نرم‌افزار به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. تنها افراد مبتدی که قصد یادگیری محاسبات مربوط به عدم قطعیت را دارند، می‌تواند از این نرم‌افزار به صورت محدود استفاده نمایند.

دریافت نرم افزار UnCal 3.2 برای محاسبه عدم قطعیت

3-7- بررسی نرم افزار Uncertainty Sidekick

نرم افزارUncertainty Sidekick  یک نرم‌افزار محاسبه بر اساس روش مدلسازی ‌است. این نرم‌افزار توسط شرکت ISGMAX هند تولید ساخته شده است. که با الزامات استاندارد ISO Guide 98-3 مطابقت دارد. این نرم افزار به صورت مراحل محاسبه عدم‌قطعیت را به صورت گام به گام به کابر نشان می‌دهد.

3-7-1- مهمترین ویژگی‌های نرم‌افزار Uncertainty Sidekick

• کار با نرم افزار راحت و کاربر پسند است.
• در فرایند ارزیابی عدم‌قطعیت اندازه‌گیری نرم‌افزار کاربر را به صورت مرحله به مرحله راهنمایی می‌کند.

3-7-2- جمع‌بندی در خصوص نرم افزار Uncertainty Calculator

تهیه‌کنندگان نرم‌افزار Uncertainty Sidekick یعنی  Dr. Howard Castrup از اساتید برجسه علم اندازه‌گیری هستند. آنها بسیاری از راهنماهای ناسا را در خصوص برآورد عدم‌قطعیت اندازه‌گیری تدوین نموده‌اند. با توجه به آشنایی کامل آنها به نیازهای مخاطبان نرم‌افزار، توانسته یک نرم‌افزار کاربر پسند با امکانات مناسب را ارائه نمایند. استفاده از این نرم‌افزار برای کاربران که به تازگی با مراحل ارزشیابی عدم‌قطعیت اندازه‌گیری آشنا شده‌اند، توصیه می‌گردد.

دریافت نرم افزار Uncertainty Sidekick برای محاسبه عدم قطعیت

3-8- بررسی نرم افزار NPL Measurement Uncertainty Software

نرم‌افزار NPLUnc یک نرم‌افزار توسعه یافته توسط آزمایشگاه ملی فیزیکی (NPL) در بریتانیا است. با استفاده از این نرم افزار می‌توان عدم قطعیت اندازه‌گیری را به روش (GUM) و روش مونت کارلو محاسبه نمود. برای کار با این نرم‌افزار بایستی ابتدا کتابخانه‌های Component Runtime (MCR) MATLABS نصب نمود. 

3-8-1- مهمترین ویژگی‌های نرم‌افزار NPL Measurement Uncertainty Software

• نیاز به نصب کتابخانه‌های Component Runtime (MCR) MATLABS دارد.
• فرایند نصب و استفاده از نرم افزار زمان‌بر است.

3-8-2- جمع‌بندی در خصوص نرم افزار NPL Measurement Uncertainty Software

این نرم‌افزار رابط کاربری خوبی ندارد و کار با آن آسان نیست. بر این اساس استفاده از آن را برای کارکنان مراکز آزمایشگاهی توصیه نمی‌کنم.

دریافت نرم افزار Software for Measurement Uncertainty Evaluation

دریافت نرم افزار Compact Covariance Matrix Uncertainty Software

3-9- بررسی نرم افزار GUM Tree Calculator (GTC)

این نرم افزار یکی از اولین نرم افزارهای ایجاد شده برای محاسبه عدم قطعیت می‌باشد که توسط آزمایشگاه استانداردهای اندازه‌گیری نیوزیلند (MSL) توسعه یافته است. این نرم‌افزار یک ابزار طراحی شده ساده برای استفاده از راهنماهای بین‌المللی در مورد نحوه محاسبه عدم‌قطعیت است. نرم‌افزار GUM Tree Calculator (GTC) یک نرم‌افزار بدون رابط کاربر گرافیکی است که بر اساس کد نویسی کار می‌کند بنابراین، برای کار با آن نیاز به دانش برنامه‌نویسی خاصی  است که لازم است برای کار با این نرم‌افزار آن را فراگیرید. اگر مایل به دریافت نرم‌افزار GTC هستید، می توانید آن را از لینک زیر دریافت نمایید.

لینک دانلود نرم افزار (GUM Tree Calculator (GTC

3-9-1- مهمترین ویژگی‌های نرم‌افزار GUM Tree Calculator (GTC)

• نرم‌افزار مبتنی بر خط فرمان است؛
• بدون رابط کاربر گرافیکی (GUI) است؛
• نیاز به دانش برنامه نویسی در پایتون دارد؛
• کار با آن دشوار است.

3-9-2- جمع‌بندی در خصوص نرم افزار GUM Tree Calculator (GTC)

اگر شما دانش برنامه‌نویسی برنامه پایتون را دارید، این نرم‌افزار یک ابزار قدرتمند برای محاسبه عدم‌قطعیت می باشد. در غیر این صورت یادگیری این نرم‌افزار برای بسیاری از کاربران خیلی دشوار است. همچنین من شخصاً با برنامه نویسی پایتون آشنایی ندارم و تنها می‌توانم از این نرم‌افزار و قابلیت‌های آن به صورت محدود استفاده نمایم.

4- نتیجه‌گیری نهایی

اکثر آزمایشگاه‌های آزمون و کالیبراسیون برای برآوردن الزامات ISO/IEC 17025 و ISO 15189 به نرم‌افزار محاسبه عدم‌قطعیت اندازه‌گیری نیاز دارند. برای محاسبه عدم‌قطعیت اندازه‌گیری نرم‌افزارهای بسیار وجود دارد که آزمایشگاه‌ها می‌توانند از آنها استفاده نمایند. در این پست به بررسی 9 نرم‌افزار رایج پرداختیم. علاوه بر نرم‌افزارهای بررسی شده در این بخش نرم‌افزارهای دیگری نیز وجود دارد که کاربران می‌توانند از آن استفاده نمایند. برای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری می‌توان از نرم‌افزارهای عمومی مانند ماکروسافت اکسل نیز استفاده نمود. نرم‌افزار اکسل برای مثال‌های کوچک که تعداد مولفه‌های موثر بر عدم قطعیت آن زیاد نیست، ابزار بسیار خوبی است. در مواقعی که مدل‌های ریاضی اندازه‌گیری پیچیده و تعداد مولفه‌های آن زیاد است پیشنهاد من استفاده از نرم‌افزار یا روش بالا به پایین برای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری است. برای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری به روش بالا به پایین با توجه به قابلیت‌های بسیار خوب نرم‌افزار MUKit می‌توانید از آن بجای نرم‌افزار اکسل استفاده نمایید. برای محاسبه‌عدم‌قطعیت به روش GUM نیز سه نرم‌افزار QMSys GUM، GUM Workbench و GUMSim جزء بهترین نرم‌افزارهای موجود هستند. این سه نرم افزار محاسبات ریاضی و آماری عدم‌قطعیت را برای کارکنان آزمایشگاه آسان می‌نمایند.

برگزاری دوره آموزش محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری با نرم افزار 

در صورت نیاز به برگزاری دوره آموزشی کار با این نرم‌افزارها برای محاسبه عدم قطعیت اندازه گیری در آزمایشگاه خودتان می‌توانید با ما تماس بگیرید. با توجه به اینکه هر آزمایشگاه دامنه فعالیت‌های خاص خود را دارد برای برگزاری دوره‌های آموزشی ارزشیابی عدم قطعیت اندازه‌گیری با سرفصل دوره، مثال‌ها و کارگاه‌های آموزشی انتخاب شده را بر اساس دامنه فعالیت‌های هر آزمایشگاه به صورت اختصاصی انتخاب می‌کنیم. زیرا به معتقد هستیم که اگر در کارگاه‌های آموزشی ارائه شده مثال‌های مشابه با کار فعلی کارکنان آزمایشگاه نباشد، اثربخشی دوره‌های آموزشی کاهش می‌یابد.