طراحي و تجزيه و تحليل آزمايش ها / مقالات
توسط dastmardi · Published ۲۵ بهمن, ۱۳۹۶ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
چگونه طرح آزمایش مناسب را انتخاب نماییم؟
در زمان انتخاب هر طرحی برای آزمایشات (Design of Experiments) اهداف آزمایشات و تعداد فاکتورهای درگیر دو تا از عوامل مهم اولیه می‌باشند، که بایستی آنها را در نظر گرفت. در تصویر زیر یک راهنما برای انتخاب طرح آزمایشات بر اساس اهداف و تعداد فاکتورها ارائه شده است.
طراحي و تجزيه و تحليل آزمايش ها / مشاوره و آموزش / مقالات
توسط dastmardi · Published ۲۳ بهمن, ۱۳۹۶ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
طرح های اندازه گیری مکرر (Repeated Measures Designs)، برای تجزیه تحلیل آزمون‌های آماری معمولاً وقتی داده‌های مورد مقایسه با یکدیگر وابسته هستند، مناسب می‌باشند. هنگامی که نتایج یکسری آزمایشات مورد بررسی قرار می‌گیرد، اغلب از طراحی‌هایی که تمایز واضح بین تیمار و گروه‌های کنترل ایجاد می‌کند، استفاده می‌شود. در برخی از موارد در تجزیه و تحلیل‌های آماری هر آزمودنی مورد بررسی در یکی و تنها یکی از این گروه‌های غیرهمپوشان قرار می‌گیرد. آزمودنی‌های مورد بررسی که در گروه تیمارها قرار دارند، فقط دارای یک نوع تیمار هستند. این گروه‌های تجربی را مستقل می‌نامند. حال اگر یک آزمودنی مورد بررسی هم در گروه کنترل و هم در همه گروه تیمارها وجود داشته باشد (گروه‌های وابسته)، چه باید کرد؟ آیا این امر (وابستگی مشاهدات در گروه‌های مختلف) یک مسئله یا مشکل را برای تجزیه و تحلیل ایجاد خواهد کرد؟
مقالات / ویرایش جدید استاندارد ISO/IEC 17025:2017
توسط dastmardi · Published ۱ دی, ۱۳۹۶ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
ویرایش نهایی استاندارد در ۲۰۱۷:ISO/IEC 17025 تاریخ ۱ دسامبر ۲۰۱۷ منتشر گردید. در این پست متن فارسی ویراش جدید استاندارد ISO/IEC 17025:2017 آورده شده است. ویرایش جدید استاندارد ISO/IEC 17025 پیرو منطق فرایندی استاندارد ISO 9001 می‌باشد. الزامات ویرایش نهایی استاندارد در شکل زیر نشان داده شده است.
استاندارد ISO/IEC 17025 / اندازه‌شناسی / مقالات
توسط dastmardi · Published ۱۴ آذر, ۱۳۹۶ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
در ویدئو زیر که توسط موسسه اندازه شناسی ملی هلند تهیه شده است، نقش مهم اندازه‌گیری در زندگی روزمره را نشان می‌دهد.
استاندارد ISO/IEC 17025 / اندازه‌شناسی / مقالات
توسط dastmardi · Published ۱۳ آذر, ۱۳۹۶ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
در ویدئو زیر که توسط موسسه اندازه شناسی ملی هلند تهیه شده است، نقش حیاتی که اندازه‌گیری‌ها در چالش جهانی انرژی را نشان می‌دهد.
تجزیه و تحلیل سیستم های اندازه گیری / تضمين كيفيت نتايج آزمون / صحه گذاری روش آزمون / مقالات
توسط dastmardi · Published ۲۰ شهریور, ۱۳۹۶ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
قبل از برش یک قطعه گران قیمت گرانیت یا سنگ مرمر برای یک آشپزخانه، یک نجار خوب ابتدا بایستی تایید کند که اندازه‌گیری‌ها درست انجام شده است. اعمال اندازه گیری‌های اشتباه می‌تواند هزینه‌بر باشد.
در حالی که هیچ سیستم اندازه‌گیری کامل نیست، معمولاً به این سیستم‌ها برای تعیین داده‌ها جهت کنترل و بهبود کیفیت محصولات در فرایندهای مهم تکیه می‌شود. بنابراین، چگونه مطمئن می‌شود که تغییرات موجود در نتایج اندازه‌گیری ناشی از یک سیستم اندازه‌گیری معیوب نیست و داده‌ها معتبر هستند؟ اگر نتوان به سیستم اندازه‌گیری اعتماد کرد، نمی‌توان به داده‌های تولید شده در این سیستم نیز اعتماد کرد.
انجام مطالعه تکرارپذیری و تجدیدپذیری (Gage R&R) می‌تواند به شناسایی مشکلات در سیتم‌های اندازه‌گیری کمک نماید. همچنین شما را قادر می‌سازد به اطلاعات خود اطمینان پیدا کنید و تصمیمات مناسب را مبتنی بر داده‌ها جهت بهبود فرایند تولید اتخاذ نمایید.
تجزیه و تحلیل سیستم های اندازه گیری / طراحي و تجزيه و تحليل آزمايش ها / مقالات
توسط dastmardi · Published ۱۸ شهریور, ۱۳۹۶ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
شش سیگما یک روش بهبود کیفیت است که در کسب و کارها زیادی در دهه‌ها اخیر مورد استفاده قرار گرفته است؛ دلیل این امر کسب نتایج مطلوب توسط بسیاری از سازمان‌های که شش سیمگا را بکارگرفته‌اند، می‌باشد. یک پروژه شش سیگما دارای یک سری مراحل مشخص می‌باشد که در بسیاری از صنایع در کشورهای گوناگون در سراسر جهان از این مراحل برای حل مشکلات خود استفاده شده است و سازمان‌های زیادی با اجرای پروژه‌های شش سیگما میلیاردها دلار صرفه جویی در هزینه‌های خود داشته‌اند.
شش سیگما به شدت بر تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روشهای آمار تکیه دارد بر این اساس بسیاری از افراد در استفاده از این تکنیک برای بهبود کیفیت با توجه به جنبه‌های آماری زیاد آن واهمه دارند. با توجه به گسترش نرم‌افزارهای آماری و کنترل کیفیت مانند نرم افزار minitab, stat graph و … هیچ سازمانی در استفاده از این روش نباید واهمه داشته باشد زیرا درست است که استفاده از تجزیه و تحلیل آماری داده‌های برای بهبود کیفیت امری حیاتی است، اما استفاده و درک اکثر تحلیل‌های آماری در شش سیگما (حتی اگر دانش آماری زیادی نداشته باشید) با بکارگیری نرم افزارهای موجود سخت نیست.
در این پست به طور خلاصه ۱۰ ابزار آماری مورد استفاده در شش سیگما توضیح داده می‌شوند، و تشریح می‌شود که هر کدام از این ابزارها چه کاری انجام می‌دهند و چرا مهم هستند. برای شروع یادگیری شش سیگما آشنایی با این ابزارها بسیار مفید هستند.
توسط dastmardi · Published ۱۴ شهریور, ۱۳۹۶ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
فرض کنید قصد دارید بخشی از قطعات مهم مورد نیاز شرکت خود را از یک تامین‌کننده جدید تهیه کنید. برای اطمینان از اینکه سطح کیفیت محصولات تامین‌کننده جدید برای شما قابل قبول است، شما ممکن است بخواهید توانایی فرایندهای تولید آنها (شاخص‌های Ppk و Cpk) را ارزیابی کنید و همین طور بررسی کنید که آیا پارامترهای بحرانی فرآیندی‌شان کاملاً تحت کنترل هستند (با استفاده از نمودارهای کنترل).
اگر شما در مورد کارایی سیستم کیفیت تامین‌کننده اطمینان ندارید یا اگر نمی‌توانید برآوردهای قابل اعتماد از شاخص‌های توانایی فرایندهای تامین‌کننده دریافت کنید، لازم است که قطعات و محصولات تولید شده توسط تامین‌کننده را در هنگام ورود به شرکت بازرسی کنید.
با این حال، چک کردن تمام قطعات زمان‌بر و هزینه‌بر است. علاوه بر این، بازرسی بصری ۱۰۰٪ همه قطعات برای آنکه اطمینان حاصل شود که تمام قطعات معیوب تشخیص داده می‌شوند، غیر ضروری است. این امر در نهایت سبب خسته شدن کارکنان از بازرسی بصری تکراری خواهد شد. در این شرایط نمونه‌گیری پذیرشی یک رویکرد کارآمد برای کاهش هزینه‌ها است، در این رویکرد یک نمونه‌ای کوچکتر اقلام از یک بهر (بچ) بزرگ از اقلام ورودی به صورت تصادفی (برای اجنتاب از هر گونه گرایش سیستماتیک) انتخاب می‌شود، سپس نمونه کوچک انتخاب شده بازرسی می‌شود.
تجزیه و تحلیل سیستم های اندازه گیری / طراحي و تجزيه و تحليل آزمايش ها / مقالات
توسط dastmardi · Published ۱۳ شهریور, ۱۳۹۶ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
همانطور که در زندگی، یقین مطلق به ندرت اتفاق می‌افتد، در آمار نیز نمی‌توان نتایج خاصی را با یقین کامل بیان نمود. در عوض نتایج تجزیه و تحلیل‌های آماری در یک بازه ارائه می‌شوند که مقدار واقعی پارامترهای مورد بررسی با یک احتمال مشخص (معمولاً ۹۵%) در آن بازه قرار دارد.
بسیاری از افراد با “فواصل اطمینان (confidence intervals)” آشنا می‌باشند، اما این فاصله فقط یکی از چندین نوع فواصلی است که می‌توان برای توصیف نتایج یک تجزیه و تحلیل آماری از آن استفاده نمود. گاهی اوقات برای بیان نتایج تجزیه و تحلیل‌های آماری استفاده از فاصله اطمینان بهترین گزینه نمی‌باشد. بر این اساس در این پست به بررسی ویژگی‌های برخی از فواصل دیگر نظیر “فواصل پیشبینی (Prediction Intervals)” و “فواصل رواداری (Tolerance Intervals)” پرداخته می‌شود. مشخص می‌شود که برای انجام چه کارهای باید از هر یک از این فواصل استفاده نمود.
استاندارد ISO/IEC 17025 / عدم قطعیت اندازه گیری / مقالات
توسط dastmardi · Published ۱۰ مرداد, ۱۳۹۶ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
یکی از عوامل مهم موثر بر عدم‌قطعیت کل در بسیاری از اندازه‌گیری‌ها تفکیک‌پذیری است که بایستی سهم آن در بودجه عدم‌قطعیت کل در نظر گرفته شود. نحوه محاسبه عدم‌قطعیت تفکیک‌پذیری می‌تواند بسته عامل مختلفی، متفاوت باشد. بر این اساس در این پست به بررسی و ارزیابی عدم‌قطعیت تفکیک‌پذیری تجهیزات مختلف اندازه‌گیری می‌پردازیم. مطالب در نظر گرفته شده برای این پست به شرح زیر است:
۱- عدم‌قطعیت تفکیک‌پذیری چیست؟
۲- چرا عدم‌قطعیت تفکیک‌پذیری مهم است؟
۳- عدم‌قطعیت تفکیک‌پذیری و تحلیل عدم‌قعطیت
۴- معادلات عدم‌قطعیت تفکیک‌پذیری
۵- نحوه محاسبه عدم‌قطعیت تفکیک‌پذیری برای انواع تجهیزات
۶- تبدیل عدم‌قطعیت تفکیک‌پذیری به عدم‌قطعیت استاندارد
۷- دست کم گرفتن و بیش از حد گرفتن عدم‌قطعیت در اندازه‌گیری
۸- مثال‌های از محاسبه عدم‌قطعیت تفکیک‌پذیری به همراه تصاویر تجهیزات
استاندارد ISO 15189 / استاندارد ISO/IEC 17025 / كاليبراسيون تجهيزات / مقالات
توسط dastmardi · Published ۹ مرداد, ۱۳۹۶ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
در پست قبلی ۷ راهنما و مقاله معتبر برای تعیین و بازنگری فواصل زمانی کالیبراسیون معرفی گردید. در این پست در نظر داریم یک روش ساده را برای تعیین و بازنگری فواصل زمانی کالیبراسیون ارائه دهیم.
پس از بررسی کامل راهنماها و مقالاتی که در پست قبلی پیشنهاد گردید، می‌توان به این نتیجه رسید که اکثر روشهای پیشنهاد شده موجود برای کارکنان مراکز آزمایشگاهی پیچیده می‌باشند. شاید برای یک شخص که پیش زمینه آماری خوبی دارد و با کنترل کیفیت آماری آشنایی دارد این روش‌ها ساده باشند، ولی برای اکثر تکنسین‌ها و کارشناسان آزمایشگاه‌ها استفاده از تکنیک‌های آماری و ریاضی پیشنهاد شده در پست قبلی برای تعیین فواصل کالیبراسیون دشوار می‌باشند. بر این اساس در این پست یک روش ساده برای تعیین فواصل زمانی کالیبراسیون ارائه می‌شود که تمامی کارکنان آزمایشگاه‌ها می‌توانند از آن به راحتی استفاده نمایند. نام این روش ساده، روش تنظیم خودکار یا پلکانی می‌باشد. این روش در مقاله‌ای در کارگاه آموزشی و سمپوزیوم بین‌المللی NCSL 2006 در نشویل، تنسی که در پست قبلی آورده شده، نیز استفاده شده است. (اصل مقاله آن از لینک زیر قابل دانلود است.) در متن مقاله ذکر شده است که روش ساده پیشنهاد شده در آن برگرفته شده از راهنمای معتبر NCSL RP 1 است.
استاندارد ISO/IEC 17025 / كاليبراسيون تجهيزات / مقالات
توسط dastmardi · Published ۸ مرداد, ۱۳۹۶ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
تعیین فواصل زمانی بین کالیبراسیون‌های متوالی استانداردهای مرجع، کاری و تجهیزات اندازه‌گیری عامل مهمی در حفظ توانایی آزمایشگاه برای تولید نتایج اندازه‌گیری قابل ردیابی و قابل اطمینان است. در بندهایی ۵-۵ و ۵-۶ استاندارد ISO/IEC 17025 الزام برای تعیین برنامه و مشخص کردن فواصل کالیبراسیون آورده شده است. بر این اساس یکی از سئوالاتی که برای بسیاری کارکنان مراکز آزمایشگاهی همواره وجود دارد در خصوص نحوه تعیین فواصل کالیبراسیون تجهیزات و ابزار آلات اندازه گیری است. آنها می‌خواهند بدانند چگونه فواصل کالیبراسیون را به نحوی مناسب تعیین کنند. برای انجام این کار روشهای تفاوتی وجود دارد که می‌توان از این روش‌ها در شرایط و موقعیت‌های مختلف استفاده نمود. بر این اساس، در این پست لیستی از راهنماها و مقالات مرتبط با تجزیه و تحلیل فاصله کالیبراسیون معرفی می‌شوند. امیدوارم که این مطلب به شما برای انتخاب روش یا روش‌ها مناسب کمک نماید.
استاندارد ISO/IEC 17025 / تضمين كيفيت نتايج آزمون / مقالات
توسط dastmardi · Published ۲ مرداد, ۱۳۹۶ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
مرکز اعتباربخشی آزمایشگاه‌های آزمون و کالیبراسیون هندوستان (NABL) اقدام به تدوین راهنمای کاربردی برای انجام نتایج مقایسات بین آزمایشگاهی در آزمایشگاه‌های کالیبراسیون کشور هندوستان که قصد دارند استاندارد ISO/IEC 17025 را در آزمایشگاه‌های خود پیاده‌سازی نمایند، نموده است.
در این راهنماها (NABL 164) نحوه انتخاب آزمایشگاه‌ها برای انجام مقایسات بین آزمایشگاهی و همچنین تجزیه و تحلیل نتایج پس از انجام مقایسات تشریح شده است. در ادامه این پست متن کامل در این راهنما آورده شده است.
رانش یک منبع عدم قطعیت در اندازه گیری است که باید در بودجه عدم‌قطعیت اندازه‌گیری در نظر گرفته شود. تاثیر رانش را می‌توان از داده‌های کالیبراسیون انجام شده بر روی تجهیز اندازه‌گیری محاسبه کرد تا مشخص شود که چقدر خطا اندازه‌گیری در طول زمان تغییر می‌کند. رانش یک مولفه عدم‌قطعیت ناشی از خطاهای سیستماتیک است.
مرکز اعتباربخشی آزمایشگاه‌های آزمون و کالیبراسیون هندوستان (NABL) اقدام به تدوین راهنماهای بسیار مفیدی و کاربردی برای آزمایشگاه‌های کالیبراسیون کشور هندوستان که قصد دارند استاندارد ISO/IEC 17025 را در آزمایشگاه‌های خود پیاده‌سازی نمایند، نموده است.
در این راهنماها الزامات عمومی و خاص مربوط به هر یک از کمیت‌های اندازه‌گیری مشخص شده است. الزامات عمومی این راهنماها شامل توصیه‌های در خصوص موارد زیر است:
عدم قطعیت اندازه گیری / كاليبراسيون تجهيزات / مقالات
توسط dastmardi · Published ۳۱ خرداد, ۱۳۹۶ · Last modified ۲۱ آبان, ۱۳۹۹
در اندازه شناسی برای برخی از آزمون ها و کالیبراسیون مانند نیرو، وزن و فشار دانستن مقدار دقیق گرانش محلی از اهمیت زیادی برخودار است. به عنوان مثال برای کالیبراسیون فشارسنج‌ها و یا زمانی که اندازه‌گیری‌های مقایسه‌ای که شامل نیروی تحت تاثیر گرانش هستند، را در آزمایشگاه انجام می‌دهید دانستن شتاب گرانش زمین به صورت دقیق برای تجزیه تحلیل داده‌های بدست آمده مورد نیاز است.
